طب سنتی

طب سنتی ایرانی

طب سنتی ایرانی

طب سنتی ایرانی که به آن پزشکی سنتی ایرانی هم گفته می شود یکی از قدیمی ترین و در عین حال کامل ترین نوع طب در جهان به شمار می رود که ریشه در ایران باستان دارد و مادر چندین طب دیگر است. در این مقاله از سری مقالات دوسین شاپ قصد داریم به طب سنتی ایرانی بپردازیم.

 

 

تاریخچه طب سنتی ایرانی

قدمت پزشکی سنتی ایران دارای سابقه ای طولانی است. قدمت آن در ایران به هزاران سال قبل برمیگردد. البته زمان دقیق آن مشخص نیست اما افسانه هایی وجود دارد که قدمت آن را به دوران جمشید نسبت می دهند. در گذشته مردم برای درمان بیماری های خود از انواع گیاهان دارویی استفاده می کردند. با این حال، اوج شکوفایی طب در ایران مربوط به قبل از اسلام و دوران ساسانی و تاسیس دانشگاه جندی شاپور است. دانشگاه جندی شاپور نقش مهمی در پیشرفت علم پزشکی به ویژه در شاخه پزشکی سنتی ایرانی، هندی و یونانی داشت.

 

طب سنتی ایرانی

گیاه درمانی در طب سنتی ایرانی

پایه و اساس هر نوع طب سنتی را گیاهان دارویی تشکیل می دهند. گیاهان دارویی یا herbal plants به آن دسته از گیاهانی گفته می شود که حداقل یکی از قسمت های آن ( مثل ریشه، ساقه، برگ و …) خواص دارویی داشته باشد. در طب ایرانی گیاهان دارویی بی شماری وجود دارد. امروزه از این گیاهان به اشکال مختلفی مثل چای، دمنوش، کپسول، پودر، روغن درمانی و … استفاده می شود. گرچه از این گیاهان برای اهداف درمانی استفاده می شود اما در مصرف آنها نباید زیاده روی کرد. برای استفاده از آن باید نحوه مصرف، کاربرد آنها و همچنین مقدار دوز مناسب آن را بدانید. توصیه می شود برای اینکه گیاهان دارویی مناسب را انتخاب نموده و همچنین برای آگاهی از نحوه مصرف آن با یک طبیب متخصص طب سنتی و یا مشاور طب سنتی مشورت نمایید.

 

کاربرد گیاهان دارویی

گیاهان دارویی کاربردهای زیادی دارند. همانطور که از نام این دسته گیاهان مشخص است می توانیم از آن به عنوان دارو استفاده کنیم. بعلاوه، بعضی از گیاهان دارویی علاوه بر خواص دارویی مصارف دیگری نیز دارند. به عنوان مثال به عنوان طعم دهنده غذا، ادویه، رنگ لباس و رنگ خوراکی طبیعی استفاده کرد.

بسته به اینکه چه نوع گیاهی باشد کاربردهای انها متفاوت است. از بعضی گیاهان دارویی معطر برای ساخت عطر و ادکلن و محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. از جمله این گیاهان دارویی می توان به آویشن، اسطوخدوس، ریحان، نعنا فلفلی، بادرنجبویه، رزماری،بابونه،مرزه، پونه و کاکوتی اشاره کرد. گیاهانی مثل اکالیپتوس نیز گرچه خواص دارویی دارند اما به عنوان یک گیاه تزئینی و یا خوشبوکننده هوا نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

 

لیست گیاهان دارویی طب سنتی ایرانی

در ادامه لیستی از مهمترین و پرکاربردترین گیاهان دارویی که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرند ارائه شده است:

 

گل گاو زبان در طب سنتی ایرانی

تصویری از دمنوش گل گاو زبان به همراه گل های آن

 

۱. گل گاوزبان

یکی از گیاهان دارویی بسیار پرکاربرد که در بین مردم نیز بسیار محبوب و پرطرفدار است گل گاو زبان نام دارد. گل گاو زبان خواص زیادی دارد. از جمله کاربردها و خواص گل گاو زبان می توان به کاهش استرس، بهبود سرماخوردگی، آرامش بخشی، تب بر بودن، تقویت سیستم ایمنی بدن، تسکین التهاب و قرمزی و کاهش دردهای عضلانی است. با این حال توصیه همیشگی ما این است که قبل از مصرف خودسرانه گل گاو زبان با یک مشاور طب سنتی یا پزشک متخصص طب سنتی مشورت نمایید. زیرا گل گاو زبان علاوه بر اینکه خواص بی نظیری دارد اما مصرف آن برای بعضی افراد عوارض خواهد داشت.

 

سنبل الطیب

 

۲. سنبل‌الطیب (والرین)

کاربردها: آرام‌بخش، خواب‌آور، ضد اضطراب، کاهش استرس، تسکین دردهای عضلانی

 

۳. نعناع

کاربردها: هضم‌کننده، ضد نفخ، ضد التهاب، بهبود گوارش، کاهش سردرد و میگرن، تسکین علائم سرماخوردگی

 

 

۴. بابونه

کاربردها: ضد التهاب، آرام‌بخش، مقوی معده،  بهبود مشکلات گوارشی، کاهش اضطراب، تسکین دردهای قاعدگی

 

۵. زعفران

کاربردها: ضد افسردگی، تقویت قلب، مسکن، بهبود خلق‌وخو، تقویت حافظه، کمک به خواب بهتر

 

 

۶. دارچین

کاربردها: تقویت کننده سیستم ایمنی، کنترل قند خون، ضد باکتری، کاهش قند خون، کاهش وزن، بهبود هاضمه

 

۷. زیره

کاربردها: افزایش متابولیسم، تقویت عمومی بدن، ضد التهاب، کمک به کاهش وزن، تقویت سیستم ایمنی، تسکین نفخ

 

۸. زنجبیل

کاربردها: ضد التهاب، ضد تهوع، تسریع در بهبود سرماخوردگی، بهبود هضم، کاهش دردهای مفصلی، تسکین علائم تهوع

 

 

۹. آویشن

کاربردها: ضد عفونی کننده، ضد التهاب، تسکین دهنده سرفه، بهبود علائم سرماخوردگی و آنفولانزا، تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب گلو

۱۰. گل محمدی (رز)

کاربردها: آرام‌بخش، بهبود خواب، ضد افسردگی، بهبود خلق‌وخو، تسکین استرس، تقویت پوست

این لیست تنها بخشی از گیاهان دارویی است که در طب سنتی ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

مشاوره طب سنتی

با اینکه مصرف گیاهان دارویی یکی از ارکان اصلی طب سنتی ایرانی است و از قدیم الایام نیز برای انواع بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفته اما این به معنای بی ضرر بودن آنها نیست. گیاهان دارویی نیز مثل سایر داروهای دیگر می تواند عوارض داشته باشد. همچنین تاثیر داشتن گیاهان دارویی برای بدن یک فرد به معنی اینکه برای تمامی افراد مفید است نخواهد بود. بعلاوه، زیاده روی در مصرف داروهای گیاهی می تواند عوارضی مثل افزایش فشار خون، مشکلات پوستی، مشکلات کلیه و کبد را به همراه داشته باشد. به همین دلیل در میزان مصرف آن باید خیلی دقت کرد. توصیه می شود گیاهان دارویی زیر نظر یک پزشک متخصص طب سنتی مصرف کنید.

در صورتی که قصد خرید گیاهان دارویی  را دارد برای آگاهی از عوارض احتمالی گیاهان دارویی و همچنین آگاهی از نحوه مصرف گیاهان دارویی می توانید از خدمات مشاوره طب سنتی دوسین کمک بگیرید.

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *